Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2012

ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ

ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ

Η ζωή πολύ συχνά μας φέρνει αντιμέτωπους με δύσκολες αποφάσεις, με συγκεχυμένα και ασαφή δεδομένα που απέχουν πολύ από την ξεκάθαρη και σαφή λογική που μάθαμε κατά την διάρκεια των σπουδών μας, σχετικά με την ανάλυση του κινδύνου κατά τη λήψη αποφάσεων.
Η προσέγγιση αυτή, δηλαδή προσέγγιση με τη σαφή λογική θεωρείται ο κατεξοχήν τρόπος για τη λήψη αποφάσεων, στα πραγματικά καθημερινά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στην εργασία αλλά και στο κοινωνικό περιβάλλον γενικότερα.
Δηλαδή σε ποιο άτομο θα δώσουμε προαγωγή, με ποια εταιρεία πρέπει να συγχωνευθούμε, ποια στρατηγική marketing πρέπει να ακολουθήσουμε, αν πρέπει να δεχθούμε μια επαγγελματική συμφωνία, αν πρέπει να κάνουμε μια αγορά, αν πρόκειται να εμπιστευθούμε κάποιο πρόσωπο.
Όταν πρόκειται για αποφάσεις αυτού του τύπου, τότε κάποια ενδόμυχα συναισθήματα μας προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες τις οποίες δεν πρέπει να αγνοούμε, γιατί πολλές φορές όταν αγνοούμε αυτά τα ενδόμυχα συναισθήματα, μπορεί να το μετανιώσουμε μελλοντικά.
Αυτά τα ενδόμυχα συναισθήματα είναι η Διαίσθηση.
Κάποια μελέτη που έγινε στις ΗΠΑ με ένα ερωτηματολόγιο σε 60 μεγάλους και πολύ επιτυχημένους επιχειρηματίες, μόνο ένας απάντησε ότι οι επιχειρηματικές του αποφάσεις λαμβάνονταν αποκλειστικά με βάση τη κλασσική μέθοδο ανάλυσης των δεδομένων, για να προσθέσει όμως ακόμα και αυτός ότι την τελική του απόφαση την έπαιρνε παρ’ όλα αυτά διαισθητικά.
Όλοι οι υπόλοιποι 59 είτε βασίζονταν στα συναισθήματά τους για να αποδεχθούν ή να απορρίψουν μια ορθολογιστική ανάλυση, είτε επέτρεπαν στα συναισθήματά τους να τους καθοδηγήσουν και στη συνέχεια έψαχναν για τα λογικά δεδομένα ή το σκεπτικό που θα μπορούσε να υποστηρίζει το ενδόμυχο συναίσθημά τους.
Ένα επιχειρηματίας είπε: «Η πρώτη μου ενέργεια είναι να ασχοληθώ με το θέμα βήμα προς βήμα, συνειδητά, σχολαστικά και πολύ αναλυτικά, ταυτόχρονα όμως και η συναισθηματική πλευρά παίζει και αυτή το ρόλο της. Νομίζω ότι χρειάζονται και τα δύο».
Κάποιος άλλος τόνισε πόσο μάταιο είναι να προσπαθεί κανείς να πάρει αποφάσεις αποκλειστικά με ορθολογιστικό τρόπο, στηριζόμενος μόνο στις μεθόδους που έχει διδαχθεί κατά την διάρκεια των σπουδών του.
«Όταν το κάνεις αυτό και είσαι τελείως αντικειμενικός, το μόνο που έχεις στην πραγματικότητα είναι ψυχρές στατιστικές. Μέσα σου όμως διαθέτεις κάτι που θυμίζει μετρητή, ο οποίος ζυγίζει όλα αυτά τα δεδομένα… Η βελόνα του μετρά τα συναισθήματα. Μερικές φορές το μυαλό λέει αυτό μη το κάνεις θα ενοχλήσει αρκετούς ανθρώπους, μέσα μου όμως κάτι μου λέει ότι είναι σωστό να το κάνω.».
Η ικανότητα να διαβάζουμε αυτές τις υποκειμενικές αποχρώσεις του συναισθήματος, έχει τις αρχέγονες ρίζες της στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους.
Οι περιοχές του εγκεφάλου που αφορούν τα ενδόμυχα συναισθήματα είναι πολύ παλαιότερες από τα κέντρα που αφορούν την λογική σκέψη.
Πρώτα λοιπόν γεννήθηκαν τα συναισθήματα και εν συνεχεία η λογική. Το κέντρο αποθήκευσης των συναισθημάτων που προκαλεί η εμπειρία, είναι ένας εγκεφαλικός σχηματισμός που λέγεται αμυγδαλή, γιατί έχει σχήμα αμυγδάλου.
Η αμυγδαλή λοιπόν, στέλνει συνέχεια στο ανώτερο εγκέφαλο μηνύματα και μας προειδοποιεί όταν πρόκειται να λάβουμε κάποια απόφαση.
Μερικά άτομα είναι εκ φύσεως ιδιαίτερα προικισμένα να αποκωδικοποιούν αυτά τα μηνύματα. Τότε λέμε ότι αυτά τα άτομα έχουν ανεπτυγμένη διαίσθηση. Αυτά τα οποία δεν την έχουν ανεπτυγμένη μπορούν να την καλλιεργήσουν.
Έρευνες των τελευταίων ετών καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος δεν είναι σχεδιασμένος όπως ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, που μπορεί να μας δώσει μια σαφή ανάλυση όλων των λογικών επιχειρημάτων υπέρ και κατά μιας απόφασης, βάσει προηγούμενων εμπειριών από ανάλογες καταστάσεις. Αντίθετα, ο εγκέφαλος κάνει κάτι πολύ πιο περίπλοκο, ζυγίζει τα κοινά σημεία από συναισθηματική άποψη αυτών των προηγούμενων εμπειριών και μας δίνει την απάντηση με ένα προαίσθημα, μια ενδόμυχη αίσθηση.
Αυτή η αίσθηση για το σωστό ή το λάθος που υπάρχει μέσα στο σώμα μας είναι κομμάτι μιας συνεχούς υπόγειας ροής συναισθημάτων που εκτυλίσσονται ασταμάτητα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ακριβώς όπως υπάρχει και ένα παράλληλο ρεύμα εμφανών συναισθημάτων. Η άποψη ότι υπάρχει καθαρή σκέψη, λογική γυμνή από συναισθήματα είναι μύθος.
Έχουμε συναισθήματα για όλα όσα σκεφτόμαστε, φανταζόμαστε, θυμόμαστε.
Η σκέψη και το συναίσθημα είναι υφασμένα μαζί στον ίδιο ιστό και δεν μπορούν να ξεχωρίσουν.
Αυτού του είδους τα φευγαλέα συναισθήματα είναι κατά κανόνα πολύ αμυδρά, δεν είναι έντονα, αλλά όμως είναι πολύ σημαντικά. Όχι ότι το ενδόμυχο συναίσθημα μετρά περισσότερο από τα γεγονότα, θα πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη σε συνδυασμό με τα γεγονότα. Όταν είμαστε συντονισμένοι με τα συναισθήματά μας, λαμβάνομε σημαντικές πληροφορίες που μας βοηθούν να συνεχίσουμε το ταξίδι της ζωής. Αυτή η αίσθηση για το σωστό ή το λάθος είναι που μας λέει αν αυτό που κάνουμε ταιριάζει ή όχι στις προτιμήσεις μας, στις αξίες που μας καθοδηγούν και στη σοφία που έχουμε αποκτήσει στη ζωή.
Στους χώρους εργασίας π.χ. οι διευθυντές που είναι υπεύθυνοι για τις πιστώσεις πρέπει να διαισθάνονται πότε μια δοσοληψία μπορεί να έχει άσχημη κατάληξη, ακόμη και όταν οι αριθμοί φαίνονται μια χαρά.
Άλλα στελέχη πρέπει να μαντεύουν σωστά εάν ένας υποψήφιος ο οποίος διαθέτει τα τυπικά προσόντα θα δέσει με την ομάδα εργασίας.
Όλες αυτές οι αποφάσεις επιβάλλουν να έχουμε την ικανότητα να εντάξουμε μέσα στη διαδικασία λήψης αποφάσεων την διαισθητική μας αντίληψη για το σωστό ή το λάθος.
Ανάμεσα σε 3.000 στελέχη επιχειρήσεων στις ΗΠΑ που συμμετείχαν σε μια μελέτη σχετικά με τη λήψη αποφάσεων, εκείνοι που βρίσκονταν στην κορυφή σε πολλούς τομείς ήταν ταυτόχρονα και οι πιο ικανοί στο να χρησιμοποιούν την διαίσθηση, προκειμένου να καταλήξουν σε αποφάσεις.
Ένας πολύ επιτυχημένος επιχειρηματίας λέει: «Μια διαισθητική απόφαση δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια υποσυνείδητη λογική ανάλυση…».
Η διαίσθηση μπορεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στην εργασιακή ζωή όταν πρόκειται για ανθρώπους.
Ο Πρόεδρος μιας μεγάλης διεθνούς εταιρείας ανεύρεσης στελεχών στην Ζυρίχη, εξειδικευμένης στην ανεύρεση ανώτερων στελεχών για πολυεθνικές εταιρείες, λέει: «Αυτή η δουλειά βασίζεται αποκλειστικά στη διαίσθηση από το Α έως το Ω. Κατ’ αρχήν θα πρέπει να διερευνήσεις τη χημεία μιας εταιρείας, να ζυγίσεις τον γενικό διευθυντή, τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και τις προσδοκίες του, τον τόνο που δίνει στην επιχείρηση και τη φιλοσοφία που πηγάζει από αυτόν. Πρέπει να κατανοήσεις πώς λειτουργεί η διευθυντική ομάδα, πως συμπεριφέροντε τα άτομα μεταξύ τους. Υπάρχει κάτι σε κάθε επιχείρηση που θα μπορούσες να το ονομάσεις «μυρωδιά». Μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα που μπορεί να νιώσεις».
Αφού καταγράφει αυτά τα στοιχεία αξιολογεί με ανάλογο διαισθητικό τρόπο τους πιθανούς υποψηφίους για την εργασία.
Λέει: «Ξέρω μέσα σε 30΄΄ δευτερόλεπτα από τη στιγμή που συναντώ κάποιον αν η προσωπική του χημεία ταιριάζει με εκείνη του πελάτημου – βέβαια πρέπει επίσης να αναλύσω τη σταδιοδρομία, τις συστάσεις του και όλα τα σχετικά. Ωστόσο εάν δεν καταφέρει να περάσει το κριτήριο της διαίσθησής μου δεν ασχολούμαι περισσότερο. Αν όμως το μυαλό, η καρδιά και η διαίσθησή μου λένε ότι πρόκειται για το σωστό άτομο τότε το προτείνω».
Αυτό συμφωνεί απόλυτα με δεδομένα από μελέτες που πραγματοποιήθησαν στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαντ στις ΗΠΑ.
Το συμπέρασμα από αυτές τις μελέτες είναι ότι οι άνθρωποι μπορούν να διαισθανθούν μέσα στα πρώτα τριάντα δευτερόλεπτα μιας επαφής ποια είναι η βασική εντύπωση που θα σχηματίσουν για τον άλλον μετά από δεκαπέντε λεπτά ή μισό χρόνο.
Για παράδειγμα εάν οι άνθρωποι παρακολουθούσαν έστω και για τριάντα δευτερόλεπτα καθηγητές που δίνουν μια διάλεξη, μπορούν να αξιολογήσουν την ικανότητα κάθε καθηγητή με ακρίβεια που αγγίζει περίπου το 80 %.
Πολλές φορές ένας γιατρός κατευθύνεται στη διάγνωση δύσκολων περιστατικών από τη διαίσθησή του. Αυτή την ικανότητα την αποκαλούμε κλινικό αισθητήριο και είναι πάρα πολύ σημαντικό για την επιστημονική και επαγγελματική εξέλιξη ενός γιατρού.
Επίσης πρέπει να αναφέρω ότι συνήθως, τα ηλικιωμένα άτομα έχουν εντονότερη διαίσθηση απ’ ότι τα νεαρά, γιατί τα ηλικιωμένα διαθέτουν περισσότερες εμπειρίες στη ζωή.
Η διαίσθηση συμβάλλει στο να δεχόμαστε και να νιώθουμε τα μηνύματα που προέρχονται από τη δική μας εσωτερική δεξαμενή της συναισθηματικής μνήμης, η οποία είναι η προσωπική μας αποθήκη σοφίας και κρίσης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου